Dnia 19 kwietnia 1989 r. zjednoczone środowiska opozycyjne Olsztyna i województwa podjęły najważniejszą z decyzji: przy zachowaniu (najbardziej jak to tylko w ówczesnych realiach było możliwe) demokratycznych procedur wyłoniono kandydatów w zbliżających się wyborach. O mandat senatora walczyć mieli Erwin Kruk i Antoni Jutrzenka-Trzebiatowski. O mandat poselski: Grażyna Langowska, Józef Lubieniecki i Zenon Złakowski.
Wyniki wyborów były szokiem dla wszystkich. Strona solidarnościowa zdobyła wszystkie (poza jednym) mandaty, które można było zdobyć: zarówno w Sejmie, jak i w odrodzonym Senacie. Zwyciężyli wszyscy kandydaci olsztyńskiej „S” (ze strony „koalicyjno-rządowej” do Sejmu weszli: Teresa Dobielińska-Eliszewska – wicemarszałek kontraktowego Sejmu, Miron Pomirski, Paweł Rogiński, Jerzy Dowgiłłowicz i Wojciech Gryczewski. Frekwencja wyborcza wydawała się wówczas niska (w kraju 62,3%; w Olsztyńskiem ok. 61%), ale wrażenie owo zweryfikował upływ czasu i kolejne akty wyborcze dokonujące się nad Wisłą.
Czerwiec ’89 pozostanie w polskich dziejach jako moment ważny, bo był on przejawem jasno określonej woli decydującej części Polaków: wyrażonej zdecydowanie, żywiołowo i efektywnie. Zmieniająca się w czasie ocena sposobu spożytkowania owego kapitału coraz częściej zmierza ku stwierdzeniom mówiącym o jego roztrwonieniu. Spuścizna 4 czerwca to również istotny fakt, że po raz pierwszy w dziejach Polski Ludowej wyborca miał autentyczny, choć mocno ograniczony, wpływ na wynik wyborów. Wolność dotyczyła również samego aktu wyborczego – nikt nie obawiał się skutków absencji. Wyników nie sfałszowano, a za klęską rządzących nie poszły represje. „Kontraktowe” wybory stały się jednym czynnikiem więcej umożliwiającym Polsce dokonać zmiany ustrojowej w sposób bezkrwawy.

13 czerwca br. w Miejskiej Bibliotece Publicznej (Loża) otwarto wystawę przygotowaną przez olsztyńską delegaturę IPN „Olsztyński czerwiec’89”. Na wystawie prezentowane są oryginały dokumentów, druki, ulotki, oraz zdjęcia. Prelekcję „W samo południe – wybory 4 czerwca 1989 r.” wygłosił  Pan Dawid Zagził z IPN. Wszystkich chętnych zapraszamy do obejrzenia wystawy.

 

Skip to content